De man die de grootscheepse opslag van telefoongegevens van de Amerikaanse burgers door de eigen veiligheidsdienst NSA heeft onthuld, blijkt de voormalige CIA-agent Edward Snowden (29) te zijn. Snowden heeft zelf gewild dat zijn identiteit bekend gemaakt zou worden. Hij is gevlucht naar Hongkong, maar zegt zich niet te willen verstoppen voor de Amerikaanse overheid. Anders dan China heeft Hongkong overigens wel een uitleveringsverdrag met de VS. “Ik heb niks fout gedaan. Ik vind gewoon dat het publiek dit soort dingen moet weten.” De informatietechnicus heeft via de CIA vier jaar bij de NSA gewerkt. “Het enige dat ik wilde”, zei Snowden tegen de Washington Post, “is het publiek te vertellen wat er in zijn naam gebeurt en wat er tegen datzelfde publiek gedaan wordt.” Snowden vindt de vrijheid op internet wezenlijk is voor alle mensen op de wereld. Hij wil asiel aanvragen in landen die geloven in de vrijheid van meningsuiting en de bescherming van de privésfeer. Hij zou zich in IJsland willen vestigen. De IJslandse autoriteiten hebben gezegd dat hij voor asiel persoonlijk een aanvraag moet indienen en dat ie zich dan in IJsland moet bevinden.
Inmiddels heeft ook Amerika’s veiligheidschef James Clapper zich gemeld. Hij zei in Time dat PRISM geen geheim programma was. De verzameling van gegevens was goedgekeurd door een rechtbank en was bekend bij de overheid. Volgens Clapper ging het niet om Amerikaanse burgers of ingezetenen en ook zou de NSA geen voortdurende toegang hebben tot internetsystemen van ondernemingen. “Internetdienstverleners leveren alleen informatie aan de overheid als ze daar wettelijk toe verplicht zijn.” Hij noemde een lijstje van zaken die in de kranten hadden gestaan die niet zouden kloppen. Hij kon niet alle fouten aanwijzen, zei hij, omdat hij anders te veel bloot zou geven van NSA precies doet. Hij noemt de verzameling van al die gegevens wezenlijk voor de bescherming van de veiligheid van de VS.
Opmerkelijk is dat de voorzitter van de Amerikaanse commissie stiekem, Dianne Feinstein, al eerder had gezegd dat de klokkenluider moest hangen. Het spionageprogramma van de NSA zou al veel hebben opgeleverd, zei ze. Zo zou er in 2008 een bomaanslag in de Newyorkse metro mee zijn verijdeld en een aanslag op een Indiaas hotel in 2009. Die informatie zou zijn vrijgegeven, maar er zouden meer, nog geheime, voorbeelden zijn van het nuttige effect van het mierenwerk van de NSA.
Ondertussen is de Amerikaanse justitie op verzoek van de NSA begonnen met onderzoek naar het lekken van de geheime informatie, zo meldt Nieuwsuur. Uit de alternatieve hoek komt bijval, onder meer van Anonymous en filmer Michael Moore, voor Snowden. Senator Rand Paul (Rep.) wil een rechtszaak tegen de Amerikaanse overheid beginnen.
Wordt vervolgd.

Bronnen: Le Monde, Washington Post, Time (foto Reuters)