Tim Berners-Lee in 2018 voor het EP in Brussel (afb: ABC News)
Tim Berners-Lee wordt gezien als een van de grondleggers van het wereldwijde web. Dat web wordt gaandeweg steeds minder wereldwijd nu allerlei overheden daar greep op proberen te krijgen; niet alleen in regelrechte dictaturen als China, maar ook in de EU. Berners-Lee maakt zich daar grote zorgen over en komt, na enige inleidende activiteiten, met een ambitieus plan om het web weer ’terug te veroveren’.
Berners-Lee, ook medeoprichter van de WWW Foundation, komt nu met een Contract voor het web. Dat is bedoeld voor overheden en bedrijven en moet de verspreiding van nepnieuws, spionage en censuur tegen gaan. De informatie op het web moet (weer) vrij toegankelijk zijn, is het idee.
Uiteraard is het contract niet bindend, maar misschien nog wel erger is dat bedrijven als Facebook en Google met Berners-Lee meedoen. Juist die bedrijven zijn groot geworden door het verzamelen en verkopen van gebruikersgegevens. “We hadden geen vrij ingewikkeld en aardig compleet actieplan waar het met het web naar toe moet”, zegt Lee. “Dit is de eerste keer dat we een handleiding hebben waarvoor de verantwoordelijkheid is gedeeld.”
Zo stelt de handleiding een raamwerk voor dat bedoeld is om de privacy en persoonsgegevens op internet te beschermen in duidelijke nationale wetten. Die moeten gebruikers meer zeggenschap geven over het verzamelen van gegevens. De huidige wetgeving loopt volgens Berners-Lee in dit opzicht hopeloos achter. Amnesty International stelt in een onlangs uitgebracht rapport dat de ondernemingsmodellen van Google en Facebook zijn gebaseerd op schending van mensenrechten.
Toch vindt hij het belangrijk die bedrijven ‘aan tafel’ te hebben. Het initiatief daartoe kwam van die bedrijven zelf. “Bedrijven en overheden verdienen een plaats aan die tafel. Het is even belangrijk te begrijpen waar ze vandaan komen. Zonder die techbedrijven zou het weinig zin hebben en zouden we ook niet tot dit resultaat zijn gekomen.”
Balkanisering
Een van de grootste bedreigingen van een vrij internet wordt gevormd door half- en geheel autoritaire regimes als die van China, Rusland en Iran, die hun onderdanen verre van de vrije informatie op het web willen houden. Berners-Lee: “Die is zorgwekkend en is nu heel sterk in Iran. Een sterke regering gedoogt andere geluiden, oppositie en vreemde stemmen die de mensen tot zich kunnen nemen.”
Dat is allemaal mooi, maar hoe voorkom je dat overheden die toegang blokkeren? Berners-Lee denkt dat met financiële druk te kunnen bewerkstelligen. Grote financiële instellingen zouden, bijvoorbeeld, korting kunnen geven als landen bereid zijn de vrijheid op hun deel van het web te garanderen. Misschien ben ik (= as) wat al te naïef, maar ik denk niet dat Jinping Xi of Poetin daar erg van onder de indruk zullen zijn. En hoe krijgen we die geldverschaffers zo ‘gek’?
Bron: ABC News