Ooit was het vrijheid blijheid op internet. Alles was gratis en van auteursrechten trok niemand zich iets aan. Dat gaat veranderen, in ieder geval binnen de EU. Vandaag heeft het Europees Parlement zijn goedkeuring gehecht aan de nieuwe omstreden auteursrechtrichtlijn. Dat voorstel moet nog goedgekeurd worden door de ministers van de EU-landen. Als deze richtlijn in de diverse landen wordt omgezet in wetgeving, dan zal dat merkbaar worden. Voor sommigen zou dit een rem op de vrijheid van meningsuiting zijn maar uitgevers en creatieven zijn er blij mee. De richtlijn zal hoe dan ook een groot effect hebben op de ‘mores’ van het web.
De richtlijn zou het auteursrecht geschikt hebben gemaakt voor het digitale tijdperk, aldus EU-kringen. Platforms als YouTube zullen er voor moeten zorgen dat ze voor materiaal waarop auteursrechten rusten toestemming tot verspreiding hebben. Dat betekent dat de rechthebbende, bij vertoning, betaald moeten worden of zijnhaar toestemming moet hebben gegeven om niet. Sommige diensten zijn daarvan uitgesloten, zoals de Wikipedia (die overigens zelfs eist dat beeldmateriaal dat bijdragers aandragen rechtenvrij is) en Github evenals opslagdiensten (de wolken).
De eigenaars van platforms en webstekken zullen het gelag moeten betalen volgens de nieuwe regels en niet de gebruikers, maar het zit er dik in dat allerlei inhoud minder kwistig verspreid zal worden dan tot nu toe. Als iemand op jouw webstek of platform plaatjes of tekst zet, dan moeten die rechtenvrij zijn of er moet voor betaald worden. Dat betekent waarschijnlijk dat er voor de kleinere spelers op het web geen gein meer aan is.

Auteursrechtfilters?

De vraag is natuurlijk hoe dat allemaal wordt bijgehouden. Hoe kom je er achter of op inhoud auteursrechten rusten?Bij webversies van kranten is het makkelijk, maar rust er ook auteursrecht op blogberichten? Het bouwen van filters lijkt mij dan ook welhaast ondoenlijk.
Ook moeten de eigenaars van webstekken en -platforms een klachtensysteem inrichten waar rechthebbenden kunnen klagen. En welke instantie gaat dat allemaal controleren? Voorlopig moeten we nog maar even afwachten wat het precies gaat worden. We hebben nog wel even tijd om aan het idee te wennen.
Overigens gaat het hier om een richtlijn en niet om een verordening zoals de AVG. Eeen richtlijn kan enigszins aangepast worden ingevoerd. Nederland heeft met Finland, Italië, Polen en Luxemburg bezwaar gemaakt tegen de richtlijn. “We betreuren vooral dat de richtlijn niet de juiste balans herstelt tussen de bescherming van de rechthebbenden en de belangen van EU-burgers en -ondernemingen”, schreven de vijf in februari,

Bronnen: New Scientist, der Spiegel