In principe is de klokkenluidersorganisatie een prima idee. Het probleem is echter altijd wie controleert de controleur? Volgens een onderzoek van het persbureau Associated Press schendt de organisatie de privésfeer van honderden mensen die niets op hun kerfstok hebben. Het zou dan gaan om slachtoffers van seksueel misbruik, zieke kinderen en geesteszieken. WikiLeaks is niet onder de indruk.
In de laatste vijf jaar zou de groep medische gegevens hebben gepubliceerd va gewone burgers evenals gevoelige informatie over familie- en financiële omstandigheden. In twee gevallen noemde WikiLeaks de namen van jonge verkrachtingsslachtoffers en van een Saoedische burger die was gearresteerd omdat hij homoseksueel zou zijn. Daar staat in Saoedi-Arabië de doodstraf op. “Ze publiceerden alles, mijn telefoonnummer, adres, naam en details”, meldde de man, die een geschil had met zijn ex-partner over het vaderschap, aan het persbureau. “Als de familie van mijn vrouw dat ziet…. Dat soort informatie publiceren kan mensen kapot maken.”
De organisatie reageerde via Twitter en stelde dat het gaat om ‘herkauwde’ beschuldigingen die zelfs geen kop waard zijn. In zijn eigen opdracht stelt de organisatie dat zij gecensureerd en achtergehouden informatie over oorlog, spionage en corruptie in de openbaarheid brengt.
Inmiddels zou de organisatie een gigantische voorraad hebben aan zulke informatie, gegeven alleen al de laatste vangst op de computers van de Amerikaanse Democratische partij, de Turkse regeringspartij AKP en van het Saoedische ministerie van buitenlandse zaken, maar er zit ook veel ‘bijvangst’ bij zoals computervirussen en persoonlijke dossiers van totaal onschuldigen. Zo zou de Saoedische vangst 124 medische dossiers bevatten van, onder meer, psychiatrische patiënten, zieke kinderen en vluchtelingen.
Corruptie
“Dat heeft niets te maken met corruptie”, zegt neurochirurg Nayef el-Fayez uit Amman (Jor). Een van de geopenbaarde dossiers betrof een patiënt van hem die kanker heeft.
AP, dat geen details heeft gepubliceerd, heeft contact gehad met 23 mensen, meest in Saoedi-Arabië, van die 124, waarvan persoonlijke informatie is geopenbaard. Sommigen wisten van niets. WikiLeaks wordt in dat land geweerd. Sommigen haalden hun schouders op, bij anderen zat de schrik er goed in. “Wat is de bedoeling hiervan”, vroeg een vrouw die zich in de schulden gestoken had om een ziek familielid te helpen.
Medische dossiers worden veelal als de allergevoeligste informatie van mensen beschouwd. WikiLeaks zou ook andere persoonsgegevens openbaar gemaakt hebben. Zo zouden sommige documenten, buitgemaakt bij de Democratische partij, sociale verzekerings- en creditkaartgegevens bevatten. Twee van de slachtoffers van de ongebreidelde publicatiezucht van WikiLeaks, partijgangers, zouden volgens het persbureau het slachtoffer geworden zijn van identiteitsdiefstal. Een van de twee, een gepensioneerd diplomaat, zou zijn telefoonnummer hebben moeten veranderen omdat hij gebombardeerd werd met dreigberichten.
Honderden
Het zou om honderden mensen gaan. Alleen de Saoedische documenten al bevatten paspoort-, identiteits- en werkgegevens van 500 mensen, zo stelt AP. Volgens Lisa Lynch van de Drew-universiteit, die WikiLeaks al jaren volgt, heeft WikiLeaks niet genoeg mensen en middelen om het materiaal goed te schiften.”Of misschien vindt die organisatie haar missie belangrijker de privacy van mensen. Voor Assange heiligt het doel alle middelen.”
Volgens openbaarheidsvoorvechter Steven Aftergood heeft hij Assange vooraf gewaarschuwd. “Het openbaar maken van informatie is niet altijd een vrijheidsdaad”, schreef hij eind 2006. “Het kan ook ontaarden in agressie of onderdrukking.”
Bij het bekendmaken van Amerikaanse documenten rond de Irakoorlog, ontvreemd door Bradley Manning (later Chelsea), waren er al bezwaren geuit dat er mensen in gevaar gebracht zouden zijn met de openbaarmaking. WikiLeaks-oprichter Julian Assange stelde toen echter een systeem te hebben om gegevens van gewone, onschuldige mensen er uit te filteren. “Er zijn legitieme geheimen”, zei hij in 2010 tegen de pers. Een medisch dossier is een legitiem geheim.”
Oorspronkelijk leunde WikiLeaks op meewerkende journalisten die het materiaal doorvlooiden op gevoeligheid, dat dan later beter werd bekeken. Dat ging Assange te langzaam. Een proef met automatische bewerkingen sneefde. Op Twitter geeft WikiLeaks aan dat het achterhouden van informatie gevaarlijk zou zijn.
WikiLeaks kreeg onlangs hoon over zich heen toen de AKP-vangst bleek te bestaan uit een enorme collectie ongewenste berichten en petities. Volgens de Turkse censuurbestrijder en hoogleraar Yaman Akdeniz zat er niets nieuwswaardigs tussen die 300 000 AKP-documenten. Daarnaast zou WikiLeaks ook nog schadelijke programmatuur verspreiden die kennelijks ook als bijvangst is binnengehaald. Dat zou betekenen dat WikiLeaks niet de minste moeite doet zijn ‘materiaal’ te kuisen. De Bulgaarse computerveiligheidsdeskundige Vesselin Bontjev zegt verbijsterd te zijn geweest honderden stukken schadelijk spul te hebben ontdekt in de informatie van WikiLeaks. “Hun begrip van journalistiek is iets interessants te vinden in een vuilnisbak en die bak voor je voordeur in zijn geheel leeg te kieperen.”
Zelfs Assanges ferventste medestanders voelen zich steeds ongemakkelijker. Glenn Greenwald, bekend vanwege het openbaarmaken van de NSA-documenten van Edward Snowden, heeft zich van WikiLeaks gedistantieerd vanwege het publicatiebeleid. Snowden zelf vindt dat WikiLeaks veel gewetensvoller te werk moet gaan dan ze nu doet.
Bron: ABC News