Lokatie rellen in Parijs op 4 november 2005 (afb: Wiki Commons)

In de Franse voorsteden heerst Grote Broer. Overal staan camera’s, is politie aanwezig en voorkomen muren dat mensen op de straat samenkomen. Volgens onderzoek van promovendus Christophe Foultier aan de universiteit van Linköping (Zwe) hebben mensen die de opdracht hadden de voorsteden te verbeteren na de grote rellen van 2005 vooral ideeën gerealiseerd die ingegeven zijn door achterdocht.
In de herfst van 2005 braken in de voorsteden van Parijs heftige rellen uit toen twee jongeren van Noord-Afrikaanse afkomst omkwamen door toedoen van de politie. Sindsdien hebben zich elders in Europa ook dergelijke voorvallen voorgedaan in achterstandswijken zoals die in mei 2013 in Husby (Zwe) nadat een man was doodgeschoten door een politieagent. Foultier: “De meeste onderzoekers erkennen dat de rellen niet alleen het gevolg zijn van de gegroeide jeugdmisdaad.” In zijn proefschrift zou de van origine Franse onderzoeker hebben aangetoond dat de locale ontwikkelingsstrategieën de isolatie en de stigmatisering van de achterstandsgebieden hebben vergroot. Die strategieën lopen uiteen van renovatie tot werkgelegenheidsprojecten, maar volgens Foultier leiden ze tot problemen. “Aan de ene kant zijn de projecten er op gericht de bewoners te betrekken, maar daar staat tegenover dat ze in die projecten met wantrouwen worden benaderd in die zin dat ze als veiligheidsrisico worden gezien en in sommige gevallen bepaalt dat wat er wordt gebouwd.”
Het resultaat van de botsende doelstellingen is dat de bewoners skeptisch zijn over elke aanpak, project of programma. De hang naar veiligheid van de autoriteiten leidt tot isolatie en stigmatisering, vindt de onderzoeker. Voor hij met zijn promotieonderzoek begon was Foultier betrokken bij een verbeteringsproject in een Parijse voorstad. Hij zag hoe de wensen van de bewoners werden weggespoeld door andere prioriteiten. Zo was 40% van de bewoners kind, maar wilden de ontwikkelaars geen speelplaatsen aanleggen.
Foultier bestudeerde de ontwikkelingen in twee voorsteden van Parijs: Le Franc-Moisin-Bel-Air en Les Cinq Quartiers. Lokale politici, woningbouwverenigingen en andere ‘machthebbers’ bouwden een omgeving die was ingegeven door hun eigen ideeën van veiligheid, vaak gestoeld op racistische vooroordelen, stelt de onderzoeker. Het gevolg was camerabewaking, digitale en magnetische sloten, politie en hekken en muren om samenscholingen te voorkomen. De veiligheidsbeleving of -wensen van de bewoners speelde daarbij geen enkele rol. “Ik interpreteer dat als een kwestie van macht en een manier om greep op de voorsteden te krijgen. Onderzoekers maar ook politici zouden met deze kennis iets moeten doen, omdat de situatie in de voorsteden alarmerend is, zowel in Frankrijk als in Zweden.” In een vervolgproject gaat Foultier de situatie in twee Zweedse voorsteden onderzoeken.

Bron: Alpha Galileo