Het ‘webleger’ van Vietnam (afb: RSF)

Verslaggevers zonder grenzen (RSF) een groep die zich sterk maakt voor journalistieke vrijheid en de vrijheid van meningsuiting, heeft een ‘schandelijst’ opgesteld van ‘digitale roofdieren’ die die vrijheid willen muilkorven. Die ‘roofdieren’, die zich bezighouden met censuur en onderdrukking, zitten niet alleen in China, Iran en Rusland, maar zijn over de hele wereld verspreid, van Afghanistan tot aan Zuid-Afrika. Voorlopig telt die lijst slechts twintig namen, maar dat zouden dan ook de grootste webschurken zijn die uit zijn op de vernietiging van de vrije journalistiek, aldus RSF.
Het gaat om actoren, al of niet aan een staat verbonden, die een duidelijk gevaar betekenen voor de vrijheid van meningsuiting, zoals die wordt omschreven in de universele verklaring van de rechten van de mens. De organisatie onderscheidt vier type ‘roofdieren’: staatscensuur, desinformatie, spionage/bewaking en intimidatie. De lijst bevat ook bedrijven en staatsinstellingen in de zogeheten ‘vrije wereld’ zoals de VS, het VK, Duitsland en Israël (bedrijf dat gespecialiseerd is in spionagesystemen).
“We hebben besloten deze lijst te publiceren niet alleen vanwege de aanslagen op de vrijheid maar ook om aan te geven dat die, ook, uit democratische landen komen”, zegt algemeen secretaris van de RSF Christophe Deloire. “Oppositie tegen autoritaire regimes betekent ook dat de onderdrukkingswapens voor de journalistiek niet van elders komen.” Hij wijst daarbij op Britse, Duitse en Zwitserse ondernemingen die dergelijke producten leveren.

Gewone verdachten

Van de gebruikelijke misdadigers zoals Rusland, Iran en China is veel bekend, maar de organisatie stelt dat de daar gebruikte methoden zoals de trollenfabrieken, webcensuur en nepnieuws ook daarbuiten steeds meer gemeengoed worden. Zo schreef de Indiase journaliste Rana Ayyub een boek over de opkomst van de huidige premier Narendra Modi. Dat boek is een mikpunt geworden voor de Yoddha’s (strijders), de hindoetrollen die al of niet betaald door de partij van Modi Ayyub in de tang (proberen te ) nemen.

Jair Bolsonaro, de halfbroer van Donald Trump in Brazilië, schijnt een ‘haatkantoor’ te hebben, zo meldde parlementslid Joice Hasselmann, een voormalige aanhangster van hem. Dat bureau wordt geleid door Bolsonaro’s zoon Carlos. Het heeft het gemunt op journalisten zoals Glenn Greenwald, de ‘onthuller’ van het Snowden-verhaal over de strapatsen van de NSA (tegenwoordig actief met the Intercept en woonachtig in Brazilië).

Vietnam schijnt een leger van 10 000 cybersoldaten te hebben om digitaal ‘misstanden’ en ‘reactionaire krachten’ te bestrijden. Ook het Amerikaanse bedrijf Zerodium staat er op. Dat koopt gegevens van e-krakers en webveiligheidsonderzoekers op over kwetsbaarheden in veelgebruikte programma’s om die door te verkopen aan geïnteresseerde partijen, aldus het RSF.

Bron: the Guardian