India’s premier Narendra Modi is een steile hindoe (afb: WikiMedia Commons)

Het is bekend dat dictaturen er alles aan doen om de vrijheid op het wereldwijde web aan banden te leggen, maar ook ’s werelds grootste democratie, India, maakt daar tegenwoordig iets te vaak gebruik van. Volgens de Britse krant the Guardian is dat een trend aan het worden, ook buiten de gevestigde dictaturen.
Donderdag werd het web rond hoofdstad Dehli lamgelegd in reactie op felle betogingen tegen een nieuwe immigratiewet, waarbij moslims zijn uitgesloten van een ‘gemakkelijke route’. Ook de telefoonverbindingen werden daarmee aan banden gelegd. Van dat soort acties bedienen totalitaire leiders zich graag van Turkije, via Iran tot aan China, maar ook India heeft daar tegenwoordig ook een handje van. Ongetwijfeld heeft dat ook te maken met Narendra Modi, hindoefundamentalist die sedert 2014 India leidt.
Terwijl de penetratie van het wereldwijde web in India omhoog schiet gebeurt dat ook met het aantal acties om dat web, soms deels, lam te leggen. Access Now, een groep die zich druk maakt over de bedreigde internetvrijheid, meldde 75 internetonderbrekingen in de wereld. In 2018 waren dat er al 196. Dit jaar zijn overal in de wereld grote protestacties en het is dan ook waarschijnlijk dat dat aantal nog verder zal groeien. “Net als een kind dat een schakelaar aan en uit zet als het bang is dat er wat gebeurt”, zegt Berhan Taye van die organisatie.

India ‘wereldleider’

In India begon de ongein in 2012: zes keer. Nu is het met 134 afsluitingen de absolute wereldleider. Deze week brak het land het record van de langste afsluiting in een democratie: 137 dagen moesten de inwoners van Kashmir zonder doen (na heftige protesten tegen het inlijven van Kashmir in India).
Overheden rechtvaardigen de ingreep vaak met verwijzingen naar de openbare orde en het is duidelijk dat bij onrust zich snel verbreidende berichten, waar of niet waar, een probleem kunnen vormen. Een paar maanden geleden blokkeerde de regering van Sri Lanka (Ceylon) sociale media nadat haatberichten tegen moslims de onrust opstookten. Volgens de minister van informatie van Sri Lanka zou het hele land in enkele uren kunnen branden. Als die weg eenmaal is ingeslagen, dan wordt elke volgende afsluiting makkelijker, zo blijkt uit de praktijk.

Halve of hele dictaturen, zoals Iran, Turkije, Rusland en (uiteraard) China gaan al weer veel verder. Rusland heeft een wet aangenomen waardoor het Russische web kan worden gescheiden van het wereldwijde. Ook in Iran gebeurt iets dergelijks. China is wat dat betreft het neusje van de zalm. Daar wordt het internetverkeer gefilterd op voor het regime ongewenste informatie en worden virtuele particuliere netwerken (vpn’s) gedwarsboomd, waarmee die censuur valt te omzeilen.
Overheden kijken naar elkaar. Zelfs in de EU gaan stemmen op. Het zou dan gaan om het bestrijden van nepnieuws, maar wie bepaalt er wat nepnieuws is? Taye: “Ze leren van elkaar hoe die afsluitingen werken en hoe je die voor elkaar krijgt.” China kon het (uiteraard) wel waarderen wat er in India gebeurde. De digitale uitgave van het Volksdagblad meldde dat het afsluiten van internet tijdens een noodtoestand een standaardpraktijk behoort te zijn van soevereine landen.

Bron: the Guardian