De verantwoordelijke ministers Hennis (l) en Plasterk…
Ondanks forse kritiek op het wetsvoorstel inlichtingen- en veiligheids-diensten, waarin die ruime bevoegdheden zouden krijgen bij het aftappen elektronische communicatie, lijkt het kabinet geenszins van plan gas terug te nemen, zo meldt de Volkskrant. Facebook maakt bekend dat de Nederlandse overheid fiks meer informatie bij het sociale netwerk heeft opgevraagd dan in 2014: 271 keer gebruikersgegevens van in totaal 301 verschillende profielen tegen 117 verzoeken voor 129 profielen. Het lijkt er op dat Nederland qua opsporingsmogelijkheden voor de veiligheids- en inlichtingendiensten Amerika en Frankrijk achterna gaat.
De Volkskrant zou het geheime wetsvoorstel in handen hebben gekregen. De eerste vraag die je dan stelt is natuurlijk: Werkt dat zo in een democratie? In dat voorstel staat dat de diensten vanaf 2017 elk jaar een aftappunt van internet zullen maken. In 2020 zouden er dan vier zijn, via welke opsporingsdiensten e.d. naar hartenlust kunnen tappen.
Vorig jaar zomer publiceerde het kabinet het concept van de wet voor een webraaspleging. Daarop kwamen ruim 1100 reacties, waarvan 500 openbaar waren. Telecombedrijven als KPN en Tele2, maar ook MKB-Nederland, VNO-NCW en het College voor de Rechten van de Mens laakten vooral het ongerichte karakter van de wet. Dat is in het nieuwe wetsvoorstel niet veranderd. De diensten mogen per onderzoek tot een jaar lang ongericht tappen. Erik Bais, eigenaar van internetprovider A2B Internet, meent dat de gekozen methode – het aftappen van ’toegangslocaties’ – een ‘gigantische inbreuk’ op de persoonlijke levenssfeer van Nederlanders is. Het over een langere periode inzichtelijk maken wie met wie contact heeft, staat volgens hem gelijk aan het ‘stalken van burgers’.
Nieuw in het voorstel is het toezicht door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De instelling daarvan was, zo geeft het kabinet zelf ook toe, noodzakelijk geworden door uitspraken van het Europees Hof. Verder zal toezichthouder CTIVD ‘bindend advies’, zo schrijft de Volkskrant, gaan geven over klachten die gericht zijn tegen de geheime diensten.
Volgens het kabinet zijn de nieuwe bevoegdheden noodzakelijk in de strijd tegen terrorisme en webmisdaad. Met de nieuwe wet zou Nederland weer in de pas met buurlanden. Zonder de wet zou de samenwerking met buitenlandse diensten onder druk komen te staan, zeggen de indienende ministers Hennis (defensie) en Plasterk (biza).
Het kabinet handhaaft verder het omstreden ‘inbreken via derden’. Uit de toelichting blijkt dit om een ingrijpende bevoegdheid te gaan. Zo kunnen inlichtingendiensten straks inbreekprogrammatuur plaatsen op computers van personen die een server gebruiken waar een verdachte ook gebruik van maakt. Op het inbreken zelf was ook veel kritiek gekomen. Het wetsvoorstel ligt nu ter advisering bij de Raad van State en het kabinet hoopt het voor de zomer aan de Tweede Kamer voor te leggen.
Uit het tweejaarlijkse transparantierapport van Facebook waarin het sociale netwerk cijfers verzamelt over verzoeken van overheidsinstanties om bepaalde gebuikersinformatie op te vragen of bepaalde berichten te verwijderen. In 2014 werd ongeveer 60% van de verzoeken gehonoreerd door Facebook, vorig jaar was dat ongeveer driekwart.
De cijfers van Nederland passen in een wereldwijde trend: het aantal overheidsverzoeken aan Facebook is globaal toegenomen. De verschillen tussen Nederland en België vallen op: bij onze zuiderburen dienden de autoriteiten vorig jaar maarliefst 571 verzoeken in bij Facebook. In totaal ging het daarbij om 731 profielen. Ook hier werd ongeveer driekwart van de verzoeken ingewilligd. Ook een jaar eerder waren de cijfers in België al een stuk hoger dan die in Nederland: 448 verzoeken over 565 profielen waarvan zo’n 60% werd gehonoreerd.
De Nederlandse en Belgische cijfers vallen in het niet bij die van de Verenigde Staten. Daar werd vorig jaar ruim 19 duizend keer om gegevens gevraagd over meer dan 30 duizend profielen. Facebook publiceert voor dat land nu ook het aantal verzoeken waarbij de gebruiker niet mag worden ingelicht: dat is 60% van het totale aantal verzoeken.
Bron: de Volkskrant