De Amerikaanse organisatie ter bestrijding van terrorisme NSA heeft volgens de webstek the Intercept een eigen zoekmachine ontwikkeld, waarmee ‘analisten’ kunnen zoeken in de honderden miljarden ‘gegevens’ die de dienst via het wereldwijde web en andere communicatienetwerken bij elkaar heeft geveegd. De NSA is zo vriendelijke de gegevens via ICReach te delen met een stuk of twintig andere Amerikaanse diensten en enkele buitenlandse veiligheidsdiensten.
Volgens de artikelschrijver Ryan Gallagher is nu voor het eerst duidelijk dat de NSA al jaren grote hoeveelheden gegevens deelt met andere Amerikaanse opsporingsdiensten, zoals de FBI en de drugsbestrijders van de DEA. ICReach bevat onder meer informatie over telefoongesprekken van vreemdelingen en miljoenen Amerikanen die nergens van verdacht worden, zoals blijkt uit documenten die klokkenluider Edward Snowden heeft ‘meegenomen’. Ook geheime diensten van de Vijf Ogen, waaronder de roemruchte GCHQ in het Verenigd Koninkrijk, mochten delen in de opbrengst van het constante NSA-gewroet. Het blijkt dat zo’n 1000 medewerkers van 23 Amerikaanse diensten toegang hadden tot de zoekmachine. Aan die zoekmachine is alles groot. Die is ontworpen om elke dag twee tot vijfmiljard nieuwe ‘gegevens’ (dat kan van alles zijn, van metadata tot aan de inhoud van e-berichten en telefoongesprekken aan toe) te hanteren. Rechtsgeleerden en organisaties van burgerrechten in de VS kregen een nieuwe dreun te verwerken, zo valt uit de reacties op het nieuws in het Intercept-artiikel op te maken.
De kwade genius achter de zoekmachine is de net gepensioneerde NSA-directeur Keith Alexander, die zijn plannen in 2006 ontvouwde. Die schreef toen aan veiligheidsbaas John Negroponte, zijn directe baas, dat het ging om het hanteren van niet eerder verwerkte aantallen metadata om te delen en te analyseren, die een rijke bron aan informatie zouden opleveren. Eind 2007 zou de eerste proefversie van start zijn gegaan. Met de zoekmachine kunnen gebruikers relatief eenvoudig allerlei informatie opdiepen zoals een lijst van telefoongesprekken die een ‘verdachte’ vorige maand heeft gevoerd. Daarmee is dan meteen het netwerk van de onderzochte bloot te leggen.
De NSA geeft toe dat het medewerkers van andere overheidsinstanties opleidt om ICReach te kunnen gebruiken. Uit de documenten wordt niet duidelijk wie er toegang heeft tot ICReach en hoe het toezicht is geregeld. December vorig jaar beval een onderzoekscommissie, geïnstalleerd door president Obama, de president aan om als algemene regel geen gegevens te (laten) verzamelen voor een toekomstig graafwerk en onderzoek. Volgens Peter Swire van die commissie is de behoefte om gegevens te delen te ver doorgeschoten.
Bron: the Intercept