Facebook is weer eens over de schreef gegaan samen met een stel onderzoekers van de Amerikaanse Cornell-universiteit, die de resultaten van hun illegale onderzoek in het blad PNAS gepubliceerd wisten te krijgen. Ergens in een week in 2012 werd de nieuwsvoorziening van een willekeurige groep Facebookers veranderd. Voor een groep werden positieve berichten achtergehouden voor een andere groep de negatieve, zonder dat de Facebookers daar weet van hadden, laat staan toestemming voor hadden gegeven. In het totaal ging het om 689 000 gebruikers. De onderzoekers keken dan wat daarvan het effect was op de uitingen van de gebruikers. Wat bleek: meer negatief nieuws leidt tot negatiever gedrag en omgekeerd. Interessant alhoewel niet al te opzienbarend, maar de grote vraag is of dat zo maar kan, stelt het Britse dagblad the Guardian (en ik met die krant).

De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van de kleine lettertjes in de Facebook-voorwaarden, waarin gesteld wordt dat wetenschappelijk onderzoek kan worden uitgevoerd zonder instemming vooraf. De Amerikaanse ethische commissie (Institutional Review Board), die toezicht houdt op onderzoek, beoordeelde het geval met een aarzelend ok, maar dat was achteraf. De onderzoekers hebben kennelijk gebruik gemaakt van een onduidelijkheid op dit terrein. Het tijdschrift PNAS van de Amerikaanse academie van wetenschappen hanteert ook het principe van de ‘ethische goedkeuring’, maar het blad kon niet duidelijk maken hoe dat in dit geval zit. In het artikel wordt er geen gewag van gemaakt. Er zijn mensen die het gedrag van de wetenschappers goedpraten door er op te wijzen dat webbedrijven aan de lopende band dat soort onderzoek doen, maar the Guardian vraagt zich af of de wetenschap zich moet verlagen tot de mores die in het bedrijfsleven heersen. Die dient hogere normen te hanteren. Of was dit misschien een experiment om te kijken hoe de buitenwereld reageert op dit soort onderzoek dat Facebook stiekem uitvoert onder zijn gebruikers?

Bron: the Guardian