Een (niet de) Embraer-190 van de Poolse vliegmaatschappij LOT (afb: LOT)

Burgervliegtuigen die in het Nabije en Midden-Oosten vliegen, kampen al enkele maanden met storingen in hun navigatiesysteem. Het lijkt er op dat het gps extern wordt ‘gekaapt. Het probleem zou onoplosbaar zijn.
Op 10 september, toen een Boeing 777 door de luchtzone van Bagdad in Irak vloog, nam de bemanning contact op met de luchtverkeersleiding om te vragen waar hun vliegtuig was en hoe laat het was. Op 16 september raakte ook een vlucht van Global Express, ook in dit gebied, de weg kwijt. Op 21 september gaven de navigatie-instrumenten van een Embraer 190 opnieuw niet de juiste positie aan. In september werden er zo’n twintig dergelijke gevallen geregistreerd en ook de afgelopen vijf weken zijn er verschillende nieuwe problemen met de navigatie van vliegtuigen in het Midden-Oosten waargenomen.
Het lijkt er op dat deze gevallen niet te wijten zijn aan fouten van de navigatieapparatuur maar aan de diefstal (door derden) van de gps-identiteit van het vliegtuig. Dat ontvangt eerst vervalste gps-signalen dat het toestel kilometers verwijderd is van zijn ware positie. Zo kwam een ​​van de vliegtuigen bijna zonder toestemming het Iraanse luchtruim binnen.
Als gps niet goed functioneert kan een vliegtuig voor de navigatie terugvallen op een onafhankelijk navigatiesysteem (INS, in vaktermen), maar ook INS was in de war, net zo als het noodnavigatiesysteem. INS, is de bedoeling, zou ‘varen’ op eigen instrumenten en daardoor ‘onbreekbaar’ moeten zijn. Als de vliegers de weg kwijt zijn rest ze niets anders dan de verkeersleiding te ‘bellen’ of terug te vallen op radiogeleidingssystemen als het vliegtuig daarover beschikt.

Geen oplossing

Het probleem zou niet zijn op te lossen. Het is nog niet duidelijk wie er achter deze acties zit(ten). Diverse landen bezitten systemen om vliegtuignavigatie te verstoren, inclusief Iran. Israël gebruikt zulke systemen nu ook om droons en raketten van Hamas en Hezbollah van de wijs te brengen. Ook hier ondervonden vliegtuigen die in de buurt van het land vlogen navigatieproblemen. Israël heeft piloten ook gewaarschuwd dat ze niet op gps moeten vertrouwen om in het land te landen, maar op andere instrumenten. Overigens is dan nog steeds niet verklaard waarom dan ook het inertiële (onaantastbare) INS van de wijs raakt.

Bron: Futura-Sciences