Rob Bertholee, hoofd AIVD: De Russen … (afb: de Volkskrant)
Voor het eerst is er een overzicht van het aantal afluistertaps dat de inlichtingendiensten AIVD en MIVD jaarlijks in Nederland zetten. Het ging in 2017 om totaal 3553 taps, waaronder telefoontaps, internettaps en het plaatsen van een microfoon. De politie blijkt veel vaker af te luisteren.
De cijfers zeggen niets over het aantal digitale inbraken die de veiligheidsdiensten pleegden.
Die cijfers waren jarenlang geheim, maar na wat juridisch gesteggel en tussenkomst van de Raad van State besloten de ministers Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) en Ank Bijleveld (Defensie)de cijfers alsnog te publiceren.
Met een tap luisteren de diensten gericht een doelwit af. Het aantal taps zegt evenwel niets over het aantal mensen dat daadwerkelijk afgeluisterd is. Van sommige doelwitten worden meerdere apparaten (bijvoorbeeld twee telefoons en een computer) getapt. Die apparaten tellen allemaal apart in de cijfers mee.
De aantallen taps van de geheime diensten vallen in het niet bij het aantallen van de politie. In 2016 plaatste de politie bijna 25 000 telefoon- en internettaps. Daar komt nog bij dat de politihttps://www.volkskrant.nl/binnenland/voor-het-eerst-duidelijkheid-over-tapstatistieken-inlichtingendiensten-3553-telefoontaps-internettaps-en-microfoons-in-2017~a4580770/e vaak gebruik maakt van de mogelijkheid om zogeheten ‘historische gegevens’ op te vragen. Tot een aantal jaar geleden werden de telecomgegevens van Nederlanders een jaar lang bewaard. De politie mocht die in het geval van een specifieke verdenking opvragen. Dat gebeurde in 2016 bijna 60 000 keer.
Dat de AIVD de meeste taps zet, is niet verwonderlijk. Die dienst houdt zich bezig met dreigingen van de Nederlandse staat en burgers, zoals terrorisme. Opvallend is dat de aantallen van de MIVD in 2016 ineens meer dan verdubbelden. IBron: de Volkskrantn het jaarverslag over 2016 wordt de militaire en digitale dreiging vanuit Rusland prominent genoemd.
beperkt beeldk
De cijfers geven maar een beperkt beeld van het werk van de AIVD en MIVD. Zo is de laatste jaren het inbreken in computernetwerken steeds belangrijker geworden. De mogelijke privacyschending voor derden is bij deze methode aanzienlijk groter, zeker als het gaat om het inbreken in systemen van organisaties of webfora. Ook zijn in de tapstatistieken geen cijfers over ongerichte onderschepping (sleepnet) verwerkt, zoals de 1,8 miljoen gesprekken en berichten van en naar Somalië die de MIVD in december 2012 onderschepte en met de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA deelde.
Bron: de Volkskrant